Sposoby płatności aplikacją programu lojalnościowego

Dzisiejszy tekst poświęcony jest porównaniu funkcjonalnych aspektów sposobu dokonywania płatności przy użyciu aplikacji programów lojalnościowych wyposażonych w moduł Pay. Poza aplikacjami programów wymienionych powyżej materiał uwzględnia także doświadczenia korzystania z aplikacji Orlen Pay, Green Caffè Nero (de facto rozwiązanie YOYO) oraz aplikacji programu Starbucks Rewards (dawniej My Starbucks Rewards).

W poniższym tekście omówione zostały następujące zagadnienia:

• Które aplikacje programów lojalnościowych w Polsce oferują płatności mobilne;
• Porównanie sposobów płatności przy użyciu aplikacji programu lojalnościowego;
• Case study aplikacji mobilnej Orlen Pay, Green Caffè Nero oraz Starbucks;
• Analiza korzyści płynących z płatności mobilnych dla uczestników.

Sposoby płatności aplikacją programu lojalnościowego

Wszystkie z rozwiązań typu Pay umożliwiają realizację tego samego celu to znaczy dokonania zapłaty kwoty wykazanej na fakturze lub paragonie fiskalnym przy użyciu aplikacji programu lojalnościowego i tym samym połączenia w jeden procesu identyfikacji w programie oraz procesu płatności. Sam sposób płacenia różni się od siebie w każdym z analizowanych przypadków. Porównując pięć aplikacji z funkcją płatności mobilnych, na podstawie analizy których powstał ten tekst, wyróżnić można 4 metody płatności. Są to:

1. wyświetlenie na ekranie smartofna wirtualnej karty programu (w postaci QR kodu) celem jej zeskanowanie przez kasjera przy użyciu czytnika przy kasach. Brak autoryzacji żadnego z tych dwóch kroków. W ten sposób płaci się aplikacją programu Starbucks Rewards;
2. wyświetlenie na ekranie smartofna wirtualnej karty programu po uprzedniej autoryzacji dostępu do karty (w postaci QR kodu). Autoryzacja ma postać biometryczną lub za pomocą PIN-u (w zależności od rodzaju posiadanego urządzenia mobilnego i jego ustawień). Sama transakcja nie jest dodatkowo autoryzowana. W ten sposób płaci się aplikacją Lidl Pay, Green Caffè Nero. Płatność polega na sczytaniu kodu w czytniku przy kasach. W obu tych przypadkach uczestnik (kupujący) może wybrać jedną z dwóch opcji będących efektem zeskanowania karty. Może być to wyłącznie naliczenie punktów lub naliczenie punktów i płatność. W aplikacji Caffè Nero znajdujemy przycisk Portfel. Po jego naciśnięciu możemy wybrać jedną z dwóch opcji „Collect Stamps Only” lub wskazać dodaną kartę płatniczą. Co ciekawe aplikacja sieci kawiarni komunikuje się z uczestnikiem na przemian po polsku i angielsku. Równolegle funkcjonują komunikaty w dwóch językach;
3. autoryzacja (biometryczna lub PIN-em) konkretnej transakcji, której dane wyświetlają się na ekranie smartfona po uprzednim zeskanowaniu przez kasjera karty lojalnościowej w postaci kodu kreskowego z ekranu smartfona. Samo wyświetlenie karty nie podlega żadnej autoryzacji. W ten sposób płaci się aplikacją Żappka Pay;
4. autoryzacja (biometryczna lub PIN-em dodatkowo bazująca na geolokalizacji) konkretnej transakcji, której dane wyświetlają się na ekranie smartfona po uprzednim zeskanowaniu przez kupującego QR kodu umieszczonego w punkcie sprzedaży. Samo włączenie aparatu w aplikacji nie podlega żadnej autoryzacji. W ten sposób płaci się aplikacją Orlen Pay.

W pierwszym z wskazanych sposobów płatności, płatność ma charakter prepaid – jest to faktycznie wykorzystanie części lub całości wartości bonu zakupowego. W programie Starbucks Rewards zbieranie punktów (gwiazdek) uwarunkowane jest dokonaniem płatności przy użyciu Karty Starbucks (plastikowej lub wirtualnej w aplikacji mobilnej). W przypadku trzech pozostałych metod płatność realizowana jest za pośrednictwem karty płatniczej podpiętej do aplikacji lub (w przypadku Orlen Pay) także za pomocą Apple Pay bądź Blik.

Wyłącznie w programie Orlen Pay cała procedura ma charakter niezależny od roli kasjera i odbywa się przy dystrybutorze. Autoryzacji na ekranie smartfona podlega adres stacji, numer stanowiska, kwota, liczba litrów lub program myjni. Automatycznie generuje się także faktura, która dostępna jest następnie w repozytorium (analogicznie, jak e-paragony w programie Lidl Plus). W pozostałych przypadkach kasjer (w programach sieci kawiarni – barista) jest aktywnym uczestnikiem transakcji płatności mobilnej. Nierzadko ten „czynnik ludzki” jest przyczyną problemów. Kasjerzy w Żabce dodatkowo muszą włączyć odpowiednią funkcjonalność na ekranie kasy. Z uwagi na to, iż jedynie niewielki odsetek płatności dokonywany jest przy użyciu Żappka Pay, kasjerzy notorycznie mylą chęć płatności Żappa Pay z naliczeniem Żappsów oraz płatnością Żappsami za kupowane produkty.

Ponieważ rozwiązania PKN Orlen wyróżniają się na tle organizatorów pozostałych programów lojalnościowych warto jest przyjrzeć się bliżej tej ofercie.

Orlen Pay

Orlen Pay, która początkowo wydaje się być funkcjonalnością aplikacji VITAY, jest de facto osobną aplikacją mobilną. W aplikacji VITAY znajduje się przycisk Płać Orlen Pay, lecz jego naciśnięcie otwiera aplikację Orlen Pay. Aby z niej skorzystać, należy się zarejestrować „od zera”. Będąc od wielu lat aktywnych uczestnikiem programu VITAY, zaczynałem przygodę z Orlen Pay od podania imienia i nazwiska. Nie znalazłem funkcjonalności „pobierz dane z programu VITAY”. Proces rejestracji polega na podaniu danych personalnych, których zakres uzależniony jest od tego, czy aktywujemy przycisk „Konto firmowe”.

Po dokonaniu takiego wyboru pojawiają się okienka na podanie NIP-u, nazwy i adresu firmy, numeru rejestracyjnego pojazdu oraz „opisu faktury”. Dane te są potwierdzane unikatowym kodem SMS, który należy przepisać do aplikacji. Orlen Pay obsługuje karty płatnicze (wymaga to wcześniejszego podłączenia danych karty do aplikacji), Apple Pay oraz Blik. Tak szeroki zakres możliwości wyróżnia tę aplikację spośród dostępnych rynkowych ofert. Po dodaniu karty system podpowiada możliwość dodania kart lojalnościowych i rabatowych, w tym VITAY, Biznes Tank oraz Karty Dużej Rodziny. Dodanie karty płatniczej potwierdzane jest mikropłatnością, którą należy zaakceptować kodem SMS.

Pewną niezręcznością jest żądanie podania numeru lub zeskanowania za pomocą aparatu smartfona karty VITAY. Od czasu uruchomienia przez PKN Orlen aplikacji mobilnej programu VITAY korzystam wyłącznie z jej elektronicznej postaci. Dziwi fakt, iż aplikacja Pay nie potrafi pobrać tej danej z bazy, do której sięga aplikacja VITAY.

Sam proces płatności jest bardzo intuicyjny. Tankujemy paliwo, przy użyciu aplikacji Orlen Pay skanujemy kod z naklejki naklejonej na dystrybutorze, następnie zatwierdzamy transakcję w aplikacji. Potwierdzenie płatności SMS-em oraz mail z fakturą przychodzą natychmiastowo po naciśnięciu „Zapłać”. Można odjeżdżać. Przyznam, iż za pierwszym razem przez kilometr co chwila spoglądałem w lusterko, czy nikt mnie nie goni…

Aplikacja Orlen Pay jako jedyna na rynku wykorzystuje geolokalizację urządzenia mobilnego. Regulamin przewiduje, iż odmowa wyrażenia zgody na lokalizowanie urządzenia mobilnego może uniemożliwić realizowanie usług.

Płatności mobilne sieci kawiarni

Aplikacja zawierająca w sobie elektroniczną postać Karty Starbucks jest w praktyce elektroniczną portmonetką. Należy najpierw doładować konto, co można uczynić za pomocą karty płatniczej – aplikacja zintegrowana jest z modułem PayU lub przelewem bankowym. Pozostałe aplikacje programów lojalnościowych oferujące moduł Pay mają podpięte karty płatnicze i ściągają środki „on the go”.

Ciekawe jest, że w regulaminie programu lojalnościowego Starbucks Rewards organizator zastosował koncepcję, w ramach której Karta Starbucks wydawana jest jako „elektroniczna forma bonu towarowego na okaziciela”, zaś świadczenie wydawcy tego bonu, czyli Amrest Coffee Sp. z o.o., polega na umożliwieniu dokonywania transakcji z użyciem karty. Organizator zastrzega, iż nie jest to pieniądz elektroniczny ani karta płatnicza. Karta jest ważna (de facto środki z zasilenia są aktywne) w ciągu 12 miesięcy od ostatniej transakcji kartą. Maksymalna kwota salda to 1000 zł.

Aplikacja Green Caffè Nero jest rozwiązaniem oferowanym przez YOYO. Korzystanie z niej sprawia wrażenie, jakby była to wciąż wersja beta – w aplikacji pojawiają się niepoukrywane teksty developerskie, komunikacja jest prowadzona na przemian w języku polskim i angielskim. Z punktu widzenia funkcjonalności moduł płatności mobilnych tej sieci kawiarni należy do tej samej kategorii co rozwiązanie Lidl Pay.

Korzyści dla uczestnika z płatności mobilnej

Które rozwiązanie jest najbardziej przyjazne konsumentowi? W i360 uważamy, iż Lidl Pay oraz Green Caffè Nero. Wystarczy jedna autoryzacja wyświetlenia karty. Jeszcze prostsze rozwiązanie oferuje Starbucks – brak jakiejkolwiek autoryacji – lecz jego prepaidowy charakter stanowi dużą barierę funkcjonalności. Czy są to rozwiązania najbezpieczniejsze? Z pewnością nie.

Najwyższy poziom bezpieczeństwa prezentują Żappka Pay oraz Orlen Pay, gdyż wymagają akceptacji konkretnej transakcji wyświetlanej na ekranie. W przypadku Orlen Pay dodatkowo wspieranej kontrolą geolokalizacji. Korzyścią dla uczestnika jest uproszczenie procesu płatności przez jego połączenie z identyfikacją w programie. Moduły Pay aplikacji mobilnych likwidują konieczność wyjmowania z portfela fizycznej karty płatniczej i autoryzacji takiej formy płatności. Korzyść jest ewidentna, upraszcza transakcję, oszczędza czas. Wymaga jednak zaufania, gdyż kartę płatniczą podpina się do zewnętrznej aplikacji.

Definitywnie trend płatności mobilnych wpisuje się w zapowiadany od wielu lat na blogu i360 trend połączenia płatności oraz identyfikacji w programie lojalnościowym skutkujące naliczaniem punktów lub innych znaków legitymacyjnych. Tą drogą z pewnością będą podążać organizatorzy pozostałych programów lojalnościowych, co będziemy uważnie śledzić.

Post scriptum z 11.06.2021 r.

W powyższym tekście przedstawiłem Państwu krótki research dotyczący różnych metod płatności dostępnych w aplikacjach. Niecały rok później sprawdzamy, czy na rynku mobilnych płatności doszło do innowacyjnych zmian, a może do totalnej porażki?

Metody płatności w aplikacjach, które opisałem w w/w tekście niestety nie uległy żadnej zmianie. Dlaczego niestety? Do tego wrócimy za chwilę…

Na pocieszenie mogę przedstawić Państwu kilka nowych rozwiązań płatności mobilnych oferowanych nam przez konkurencyjne firmy.

Rossman Go

Innowacyjnym rozwiązaniem jest dostępny od grudnia 2020 roku Rossman Go – czyli płatność za zakupy w aplikacji, bez konieczności podchodzenia do kasy.

Podczas zakupów w drogerii skanujemy kody kreskowe za pomocą aplikacji i wkładamy je do torby. Po zakończeniu zakupów mamy dwie możliwości w jaki sposób chcemy dokonać płatności – możemy dokonać jej w swoim telefonie lub udać się do kasy, gdzie musimy zeskanować zbiorczy QR kod naszych zakupów w celu dokończenia transakcji.

Przed przystąpieniem do płatności musimy uzupełnić dane w aplikacji. Następnie w celu dokonania zakupów należy uruchomić skaner kodów i zeskanować wybrane przez nas artykuły. Gdy zeskanujemy już produkty, wyświetlają nam się one w aplikacji, co umożliwia nam łatwą weryfikację i kontrolę naszych zakupów. W celu dokończenia transakcji musimy wybrać daną metodę płatności – karta płatnicza, BLIK, Apple Pay, płatność online (PayU, Przelewy24) lub płatność przy kasie.

Rossman Go jest chyba nieliczną z aplikacji mobilnych, która oferuje nam aż tyle możliwych metod płatności. Jest także nowym i świeżym sposobem na dokonywanie bezkontaktowej płatności w sklepach stacjonarnych.

Lotos Pay&Go

Nowością na rynku płatności mobilnych jest aplikacja stacji Lotos Pay&Go.

Lotos od grudnia 2020 roku oferuje nam możliwość płatności bezkontaktowej za paliwo. Należy najpierw ściągnąć w/w aplikację na swój telefon oraz dokonać rejestracji. W celu dokonania zapłaty należy zeskanować QR kod, który znajduje się na dystrybutorze a płatność jest realizowana jedynie za pomocą BLIKa. Korzystanie z aplikacji jest darmowe.

Z tego rodzaju płatności mogą korzystać zarówno klienci indywidulani, jak i osoby prowadzące działalność gospodarczą (faktura zostaje wysłana do nas e-mailowo).

Jak dokładnie wygląda cały proces?

1. Po zakończeniu tankowania paliwa należy uruchomić aplikację. Następnie należy się do niej zalogować oraz uruchomić moduł płatności.
2. Zostanie wówczas wyświetlony ekran inicjujący proces obsługi transakcji umożliwiający zeskanowanie QR kodu, który znajduje się na dystrybutorze. Po zeskanowaniu QR kodu, w aplikacji zostanie wyświetlany formularz prezentujący dane tankowania. Jeśli warunki realizacji płatności w ramach transakcji nie będą spełnione, w aplikacji wyświetlony zostanie stosowny komunikat informujący o odmowie dokonania transakcji i skierowanie użytkownika do kasy na stacji paliw.
3. W celu zakończenia płatności należy zatwierdzić zaprezentowane dane dotyczące szczegółów transakcji.
4. Po wymaganym potwierdzeniu danych dotyczących nastąpi przekierowanie do strony operatora płatności w celu dokonania płatności za pomocą usługi BLIK.
5. Po uzyskaniu przez LOTOS PALIWA potwierdzenia realizacji transakcji, zostanie ona odnotowana w systemie stacji paliw jako poprawnie zakończona.
6. Poprawnie zakończona transakcja zostaje udokumentowana komunikatem wyświetlanym w aplikacji oraz poprzez wystawienie przez sprzedawcę elektronicznej faktury VAT i przesłanie jej na adres e-mail użytkownika.
7. W przypadku, gdy płatność z jakichkolwiek przyczyn nie dojdzie do skutku, użytkownik powinien udać się do kasy znajdującej się na danej stacji paliw i dokonać zapłaty za zakupiony produkt bezpośrednio w kasie.

Circle K

Stacja Paliw Circle K także od kwietnia 2021 roku także oferuje nam bezkontaktową płatność za pomocą ich autorskiej aplikacji. Do wyboru mamy dwie metody płatności – kartę debetową lub kredytową. Należy podać numer karty, datę ważności karty oraz kod CVC/CCV. Za pomocą aplikacji możemy dokonać płatności zarówno za paliwo jak i za usługi na myjni.

Jak dokładnie wygląda dany proces?

Gdy chcemy skorzystać z płatności za paliwo należy :

1. Podjechać pod wybrany przez nas dystrybutor, do którego przypisany jest dany numer.
2. Potwierdzić numeru dystrybutora w aplikacji.
3. Dokonać wyboru karty, którą będzie realizowana płatność.
4. W ciągu maksymalnie 2 minut, od dokonania preautoryzacji, należy podnieść pistolet, umieścić go w baku, zwolnić blokadę w ciągu maksymalnie 90 sekund od podniesienia pistoletu i zatankować pojazd.
5. W ramach realizacji płatności, Circle K po uzyskaniu preautoryzacji transakcji, dokona czasowej blokady środków na przypisanej do aplikacji karcie płatniczej celem zabezpieczenia środków koniecznych do dokonania płatności kwoty w wysokości wyświetlonej w aplikacji przed dokonaniem preautoryzacji transakcji.
6. Karta płatnicza zostanie obciążona faktyczną kwotą transakcji tego samego dnia, w którym dostarczone zostaną produkty. Wszelkie kwoty zastrzeżone a przekraczające rzeczywistą kwotę płatności zostaną zwolnione po dokonaniu transakcji.

Gdy chcemy dokonać płatności za usługę na myjni należy:

1. Dokonać wyboru karty, którą będzie realizowana płatność.
2. Wskazać program myjni zgodnie z opcjami wskazanymi w aplikacji oraz podjechać pod wjazd myjni na wybranej stacji Cricle K.
3. Wybrać w aplikacji jedną z dostępnych opcji „zostań na zewnątrz” lub „zostań w środku”.
4. Wjechać pojazdem do budynku myjni i rozpocząć mycie pojazdu maksymalnie w przeciągu 1 godziny od chwili dokonania preautoryzacji zgodnie z wybraną wcześniej opcją zostań na zewnątrz” albo „zostań w środku” oraz zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi w aplikacji i procedurami obowiązującymi przy wykonywaniu tego rodzaju czynności.
5. W ramach realizacji płatności, Circle K po uzyskaniu preautoryzacji transakcji, dokona czasowej blokady środków na przypisanej do aplikacji karcie płatniczej celem zabezpieczenia środków koniecznych do dokonania płatności kwoty w wysokości odpowiadającej cenie najdroższej usługi myjni oferowanej przez Circle K.
6. Karta płatnicza zostanie obciążona faktyczną kwotą transakcji tego samego dnia, w którym dostarczone zostaną produkty. Wszelkie kwoty zastrzeżone a przekraczające rzeczywistą kwotę płatności zostaną zwolnione po dokonaniu transakcji.

Rachunek za płatność zostanie wysłany na podany przez nas w aplikacji adres e-mail.

Podsumowanie i wnioski

Jak możemy zauważyć coraz więcej przedsiębiorstw wychodzi na naprzeciw naszym oczekiwaniom i umożliwia nam dokonywania płatności mobilnych. Jednak trzeba zauważyć, iż firmy nie wprowadzają do swojej oferty nowych możliwości za pomocą, których dokonywana jest płatność.

Drogerie Rossman jako jedyne umożliwiają nam płatności mobilne za pomocą aż czterech różnych rozwiązań (karta płatnicza, Apple Pay, BLIK, płatności online). Pod tym względem organizatorzy innych programów lojalnościowych są w tyle. Oczywiste jest to, że każdy z nas ma inne preferencje dotyczące płatności – jeden chętniej będzie płacił za pomocą karty zaś drugi woli wybrać szybki sposób płatności za pomocą Apple Pay. Sieci powinny to wziąć pod uwagę i rozwijać swoje mobilne płatności, tak aby nam konsumentom podczas realizacji płatności było jak najłatwiej i jak najprzyjemniej 😉

Porównując płatności na stacjach benzynowych możemy zauważyć, iż sieć Cricle K jako jedyna zaoferowała nam możliwość płatności mobilnej za usługi na myjni, czego niestety nie uświadczymy u konkurencji. Jednak nie wszystko jest idealne i w przypadku możliwości wystawienia faktury rola się odwraca. Stacje konkurencyjne – marki Orlen i Lotos umożliwiają nam wystawienie faktury, niestety Circle K w tym przypadku jest w tyle, ponieważ w celu otrzymania faktury musimy udać się do kasy na stacji, co mija się z celem bezkontaktowej płatności.

Jak widzimy coraz więcej marek oferuje nam płatności mobilne. W XXI wieku, gdzie prawie każdy z nas nie rozstaje się ze swoim smartfonem jest to znaczne ułatwienie. Jednak żadna z firm nie powinna osiadać na laurach i inwestować w coraz to nowsze rozwiązania dotyczące płatności. Jednak chyba sporo czasu minie zanim zostanie nam zaprezentowana idealna aplikacja do płatności mobilnych.

4